Każda droga jest właściwa, jeśli pomaga kształtować godne zachowanie. Drogi te różnią się tylko celami, do których prowadzą. - Mistrz Szeng-jen -

Śniąc we śnie i na jawie Mistrz Szeng-jen Mistrz Szeng-jen, urodził się w 1931 roku w Chinach. W wieku trzynastu lat został mnichem, wstępując do klasztoru pod Szanghajem. Podczas komunistycznego przewrotu w Chinach w 1948 roku zbiegł na południowy Tajwan. W 1961 roku, mając 30 lat, Mistrz Szeng-jen udał się w góry aby odbyć sześcioletnie samotne odosobnienie. Następnie kontynuował formalne buddyjskie studia, uzyskując doktorat na Uniwersytecie Rissho w Tokio. Mistrz Szeng-jen otrzymał przekaz Dharmy w dwóch głównych liniach buddyzmu czan, lin-czi (jap. rindzai) oraz tsao-tung (jap. soto). Mistrz Szeng-jen naucza buddyzmu na Zachodzie od 1976 roku, dzieląc swój czas pomiędzy Nowym Jorkiem, gdzie jest nauczycielem w Ośrodku Medytacji Czan, który założył w 1978 roku, a Tajpei, gdzie jest opatem dwóch klasztorów. Przewodzi także założonemu przez siebie w 1985 roku Instytutowi Studiów Buddyjskich Czang-Ła (Chung-Hwa) i fundacji Dharma Drum Mountain.

Świadomość jaką zachowujemy na jawie, Budda nazwał snem. Akceptacja, że życie to sen, może okazać się trudna, szczególnie jeśli zdaje się ono oferować zadowolenie i szczęście. Nikt nie lubi być budzony z przyjemnego snu, a co dopiero, gdy mówi mu się, iż jego życie to tylko złudzenie.

Jak jednak można odróżnić sen od jawy? Według Buddy, gdy śpimy, mamy różne krótkie sny, natomiast życie to długi sen. Można przebudzić się ku prawdzie, iż żyje się we śnie, a następnie z powrotem w ten sen zapaść. W buddyzmie przebudzenie z długiego snu życia oznacza urzeczywistnienie swej własnej natury. Odczuwająca istota, która nie doświadczy tego urzeczywistnienia, na zawsze pozostaje uwikłana w sen.

Wsystko jest ulotne, wszystko jest nierzeczywiste. Uważamy za nierealne swoje sny i sądzimy, że rzeczywistość stanowią chwile przeżyte na jawie. Kiedy jednak uświadomimy sobie iluzoryczną naturę ciała, świata, życia i śmierci, zrozumiemy, że bez względu na to, czy śpimy, czy czuwamy, pozostajemy w tym samym, podobnym do snu, stanie. (...)

Niewielu ludzi wie, że śni. Nawet jeśli wiedzą, rzadko kiedy chcą się obudzić. Ktoś, kto nie widzi swej własnej natury, uważa, że jest jak najbardziej rozbudzony, że życie jest rzeczywiste i że nie cierpi. Gdy rozpoznaje iluzoryczną naturę jaźni, zdaje sobie sprawę, że śnił tylko bardzo długi sen i że w gruncie rzeczy sen ten naznaczony jest cierpieniem. Stosunkowo niewielu ludzi zdaje sobie jednak sprawę, iż do rozpoznania nietrwałej i iluzorycznej natury codziennego życia potrzebna jest poważna codzienna praktyka. Nie wystarczy tylko posłuchać moich słów, przeczytać książkę lub dojść do intelektualnego zrozumienia tej prawdy. O buddyjskiej praktyce słyszało wielu, ale niewielu chce się jej naprawdę poświęcić. Jeszcze trudniej spotkać kogoś, kto praktykuje, budzi się ze snu i zamiast zapaść weń z powrotem, w końcu urzeczywistnia swą własną naturę. (...)

Nawet jeśli rozumiemy, iż nasze życie jest pozbawione substancji, nierzeczywiste i podobne do sennego marzenia, nadal ponosimy odpowiedzialność za ten sen, bez względu na to, czy doświadczany jest na jawie, czy nie.