Możemy odrzucić wszystko: religię, ideologię, nabytą mądrość. Nie możemy uciec przed tym co niezbędne: miłością i współczuciem. - XIV Dalajlama -

Dharma XIV Dalajlama XIV Dalajlama Tenzin Gjaco jest duchowym i politycznym przywódcą Tybetu oraz zwierzchnikiem szkoły Gelug buddyzmu tybetańskiego. Urodził się w roku 1935 w rodzinie ubogich chłopów z prowincji Amdo. Dwa lata poźniej, zgodnie z wielowiekową tradycją, uznano go za nowe wcielenie XIII Dalajlamy. Po ataku komunistycznych Chin na Tybet w 1950 roku, XIV Dalajlama objął pełną władzę polityczną. Rok później jego podbitą ojczyznę przyłączono do Chin. Próbował szukać kompromisu, który pozwoliłby zachować kulturę i tożsamość narodu tybetańskiego pod nowymi rządami. Brutalność chińskich represji oraz prześladowania religijne doprowadziły jednak do wybuchu powstania we wschodniej części kraju. Dalajlama kontynuował studia monastyczne, które ukończył w 1959 roku, uzyskując tytuł gesze lharampa, odpowiednik doktoratu z filozofii buddyjskiej. W marcu 1959 roku fala antychińskich demonstracji w Lhasie, której mieszkańcy obawiali się, że Chińczycy uprowadzą ich przywódcę, doprowadziła do wybuchu powstania w centralnej części kraju. Dalajlama ratował się ucieczką do Indii, gdzie powołano tybetański rząd na uchodźstwie. Dalajlama stanowczo sprzeciwia się używaniu przemocy wwalce o wolność i podstawowe prawa Tybetańczyków, szukając - jak dotąd bezskutecznie - pokojowego rozwiązania w dialogu z przywódcami ChRL. W 1989 roku za swoją działalność polityczną otrzymał Pokojową Nagrodę Nobla.

Naszym obowiązkiem jako ludzi jest poszukiwanie sposobów i metod, dzięki którym wszystkie istoty mogłyby zostać uwolnione od cierpień i nieszczęśliwych doświadczeń. Wszelkie istoty żyjące pragną pociechy i szczęścia, a unikają cierpień. Co więcej, to pragnienie szczęścia odnaleźć można nie tylko u ludzi wykształconych i inteligentnych lecz u wszystkich, nawet najmniej znaczących stworzeń.

Wszyscy - wy, ja czy istoty w świecie zwierzęcym, pragniemy w podobny sposób zwiększenia przyjemności i pomniejszenia bólu. Cierpienia usunąć możemy tylko wtedy, gdy jesteśmy w stanie sami uczynić wysiłek. Bezsensem jest posiadanie wysublimowanych aspiracji, z późniejszym siedzeniem tylko i czekaniem, aż same się spełnią, ponieważ taka postawa, która w istocie jest lenistwem, nie doprowadzi ani do zniszczenia cierpienia ani do większego szczęścia.

Należy podkreślić, iż wszystkie, przeróżne rodzaje cierpienia spowodowane są w istocie pewnymi przyczynami, co umożliwia zbadanie owych cierpień i położenie im kresu.

Jeżeli znajdziemy i zniszczymy korzenie cierpienia, możemy uczynić ludzkie życie szczęśliwym i dostatnim.

Aby to osiągnąć, najważniejsze jest kultywowanie w życiu przyczyn, które stwarzają szczęście przy jednoczesnym zaprzestaniu tworzenia przyczyn, wywołujących cierpienie.

Dharma Buddy ukazuje drogę do realizacji tego stanu (...)

Wszelkie odczucia, czy to przyjemne, bolesne czy neutralne, zawsze posiadają przyczyny, nigdy nie powstają bez przyczyny. Jak to zostało powiedziane w rozprawach, przyjemność i ból powstają dzięki działaniu zasady przyczyny i skutku. Osoba, która nie ma pojęcia o Dharmie, nie pojmuje prawa przyczyny i skutku. Wydaje jej się więc, że przyjemność i ból pochodzą z czystego przypadku.

Kwintesencją Dharmy jest odnalezienie przyczyny własnego cierpienia, w samym sobie, co sprawia, że stajemy się zdolni wyjaśnić te przyczyny innym.

Prawdziwie religijny człowiek akceptuje prawdę mówiącą, że sam jest odpowiedzialny za własne przyjemne i nieprzyjemne doświadczenia, które są owocami jego karmy. Zna owoce zła, niezręcznej i szkodliwej karmy i wie, iż są one bolesne. Wie też, że dobra, pożyteczna karma rodzi szczęście. Podczas gdy prawdziwie religijny człowiek jest w stanie patrzeć na życie z takiej perspektywy, człowiek pozbawiony Dharmy, jak powiedzieliśmy wcześniej, nie posiadający wiedzy na temat przyczyny i skutku, boleje i lamentuje, gdy doświadcza nieprzyjemnych uczuć. Podwaja tym samym swe cierpienie i nie może doświadczyć prawdziwego szczęścia Dharmy