|
PYTANIE: 2001/012
|
|
|
Chciałabym napisać referat na temat koloru (kolorów) w buddyzmie, czy moglibyście mi Państwo w jakiś sposob pomóc?
W buddyzmie tybetańskim kolorystyka odgrywa szczególną rolę.
Różne kolory symbolizują różne emocje, które po przekształceniu mogą zostać
przeobrażone w oświecone właściwości umysłu, tzw. mądrości. Są to:
- mądrość podobna do zwierciadła, rozpoznaje złudną naturę zjawisk;
- mądrość równości, rozpoznaje, że zjawiska są wzajemnie powiązane w zintegrowanej tkaninie bytu;
- mądrość rozróżniająca, rozpoznaje nieograniczoną różnorodność zjawisk;
- mądrość wszechspełniająca, rozpoznaje jak w najbardziej skuteczny sposób zamanifestować aktywność dla dobra świata;
- mądrość wszechprzenikająca, dotyczy ostatecznej natury rzeczywistości.
Podstawowe kolory odnoszą się także do poszczególnych żywiołów, kierunków świata, form oraz rodzin buddów.
Obrazuje to mniej więcej poniższa tabela:
|
| kolor |
żywioł /
kierunek |
stan umysłu |
mądrość |
forma buddy |
rodzina
buddy |
|
| niebieski |
woda /
wschód |
gniew |
zwierciadlana |
Akszobja |
rodzina
Diamentu |
|
| czerwony |
ogień /
zachód |
pożądanie |
rozróżniająca |
Amithaba |
rodzina
Lotosu |
|
| żółty |
ziemia /
południe |
duma |
równości |
Ratnasambhawa |
rodzina
Klejnotu |
|
| zielony |
powietrze /
północ |
zazdrość |
wszechspełniająca |
Amoghasiddhi |
rodzina
Karmy |
|
| biały |
umysł /
centrum |
ignorancja |
wszechprzenikająca |
Wajroczana |
rodzina
Buddy |
|
(wg różnych przekazów symbolika ta może różnić się kilkoma szczegółami)
Z kolei japońskie zen nie jest aż tak jaskrawe jak tybetańska Diamentowa Droga. Kolorystyka w tej szkole jest stonowana i dość jednolita, co pomaga w uspokojeniu umysłu. Dominuje tutaj czerń, biel, sepia.
O ile mi wiadomo, to w Polsce nie ukazała się żadna monograficzna praca na temat sztuki wizualnej w buddyzmie. Jedną z popularniejszych na Zachodzie pozycji jest "Art of Tibet" Roberta E. Fishera (Thames and Hudson Ltd, London, 1997). W Polsce wydana została praca Joanny Tokarskiej-Bakir pt. "Wyzwolenie przez zmysły. Tybetańskie koncepcje soteriologiczne" (Fundacja Na Rzecz Nauki Polskiej, Wrocław, 1997), w której sztuka buddyzmu tybetańskiego została opisane bardziej w kontekście religioznawczym niż artystycznym.
Proponuję zajrzeć także na strony www.tibetart.com oraz www.asianart.com.
(jw)
 Zadaj pytanie:
|