Co to jest karma? |
Karma to prawo przyczyny i skutku, które nie jest czymś w rodzaju przeznaczenia ani ślepego losu, nie oznacza też boskiego wyroku. Po prostu przeżywamy świat odpowiednio do wrażeń nagromadzonych w umyśle na skutek naszych wcześniejszych działań ciała, mowy i umysłu. Zrozumienie, że każdy z nas jest odpowiedzialny za swe własne życie, czyni możliwym świadome gromadzenie pozytywnych wrażeń, które dostarczają szczęścia i dzięki którym możemy uniknąć przyszłego cierpienia.
W niektórych odmianach hinduizmu karma pojmowana jest często jako niezmienne przeznaczenie albo rodzaj sprawiedliwej odpłaty za popełnione dobro lub zło. W buddyzmie wygląda to jednak zupełnie inaczej, ponieważ tutaj w ogóle nie operuje się pojęciami "dobro - zło", "sprawiedliwość" czy "kara - nagroda" lecz wyłącznie "przyczyna" i "skutek" oraz "cierpienie" i "szczęście".
Prawo karmy, to po prostu prawo przyczyny i skutku, które mówi, że przeszłe działania, warunkują teraźniejszą sytuację, w zależności od tego co robimy doświadczamy szczęścia bądź cierpienia. Nie dzieje się tak dlatego, że jakaś "karma" nas ocenia i wystawia sprawiedliwy wyrok nagradzając lub karząc. Działania dokonywane z egoistyczną motywacją prowadzą ostatecznie do cierpienia (chociaż mogą po dordze doprowadzić do chwilowego zaspokojenia egoistycznych potrzeb), natomiast działania altruistyczne są na dłuższą metę przyczyną szczescią. Wszystkie nasze działania wpływają na naszą bliższą lub dalszą przyszłość.
Karma niczego nie wartościuje, to my sami dokonujemy tego wartosciowania w oparciu o kulturowe uwarunkowania, a przede wszystkim o wewnętrzne poczucie szczęścia/cierpienia. Prawo przyczyny i skutku niczego nie ocenia, podobnie jak prawo grawitacji nie ocenia czy Księżyc ma większą masę od Ziemi, czy mniejszą i w jakiej znajduje się od niej odległości - pomimo tego nieoceniania prawo grawitacji działa według pewnego schematu.
W kontekście prawa przyczyny i skutku można powiedzieć, że egoistyczne działania i emocje utwierdzają nas w fałszywej wizji świata, w której "ja" odgrywa centralną rolę, natomiast czyny i emocje przepełnione altruizmem polegają na przekraczaniu tego ograniczenia, a tym samym rozpuszczają błędny pogląd i prowadzą do ostatecznego wyzwolenia z jego więzów.
Więcej na temat prawa karmy można przeczytać w publikacji "Dwanaście ogniw - nieustanne krążenie" (znajduje się ona w dziale BIBLIOTECZKA).