Przybycie i nauczanie Pierwszego Patriarchy w Chinach uważa się za moment powstania szkoły zen - "bezpośredniego przekazu poza słowami", nazywanej czasem również doktryną wielkiego mistrza Bodhidharmy.

Pustka znaczy, że wszystko jest współzależne. Jeśli się przyjmie taki punkt widzenia, raczej trudno wyznawać ideę wiecznej duszy, absolutu czy Wszechmocnego Boga.

W ostatnich dniach media często informują o ucieczce z Chin XVII Karmapy Urdzien Trinleya, duchowego przywódcy szkoły Kagyu, jednej z czterech głównych tradycji buddyzmu tybetańskiego. Niestety w "newsowej gorączce" umknęło dziennikarzom kilka szczegółów, w których świetle ucieczka Urdzien Trinley'a nabiera nieco innej wymowy.

Daleko w górach uderzono w wielki świątynny dzwon. Słyszysz jego dźwięk rozbrzmiewający w porannym powietrzu i wszystkie myśli znikają z twego umysłu. Nic nie jest Tobą, nie ma niczego poza Tobą. Jest tylko dźwięk dzwonu wypełniający cały wszechświat.

Jak powstaje szczęście? Gdy będziemy obserwowali swój umysł i uważnie pozostawimy go w stanie spokoju, wówczas pojawi się szczęście.

Przeszkadzające uczucia żyją tylko tym, czym je żywimy. Istnieją, gdyż identyfikujemy się z nimi i uważamy je za rzeczywiste. Jeśli będziemy o nich myśleli jak o dobrej lub złej pogodzie, która ciągle się zmienia, wówczas powoli osłabną i w końcu znikną.

Zazen jest dla wszystkich, niezależnie od tego, czy ich zdolności są wybitne, przeciętne, czy też pośledniejszego rodzaju.

Medytacja zaczyna się w momencie, w którym pozwolimy, by ciało i umysł całkowicie się odprężyły.

Mówi się, że praktykowanie zen jest trudne, lecz powód tych trudności jest często źle rozumiany. Jest ono trudne nie dlatego, że nie jest łatwo siedzieć w postawie ze skrzyżowanymi nogami lub osiągnąć oświecenie. Jest ono trudne, ponieważ niełatwo jest utrzymać umysł i praktykę czystymi w swym fundamentalnym znaczeniu.

Pamiętaj także, że w buddyzmie nie chodzi o "bycie buddystą", tzn. o otrzymanie nowego dokumentu tożsamości. Buddyzm nie jest gromadzeniem wiedzy teoretycznej, praktyk i technik, ale - ostatecznie - przyzwoleniem na odejście wszystkich form oraz idei i staniem się wolnym.

Dharma naucza, że rzeczywistość jest pozbawiona ego, że nie istnieje żadne "ja", podczas gdy psychologia zachodnia głosi potrzebę zbudowania mocnej struktury ego, zdrowej jaźni. Ta sprzeczność może być myląca, lecz cały dylemat opiera się na sposobie używania języka. Wyrazów ego, "jaźń" używamy w innym znaczeniu w psychologii Zachodu, a w innym użyte są one w naukach buddyjskich.

Osobowość zen, która jest jaźnią indywidualną i jednocześnie jaźnią transcendentalną, działa w naszym fizycznym ciele, jako jasno żyjący człowiek. Jest on całkowicie wolny, jak biała chmura płynąca po niebie. Gdzie zatem może on żyć z tą wolnością? Nigdzie indziej, lecz tylko tu - w naszym dualistycznym świecie.

Chociaż jaźń musi ostatecznie ulec rozpuszczeniu, zanim to nastąpi potrzebujemy tej jaźni, aby pomogła nam osiągnąć nieobecność jaźni.

Obie koncepcje - wiara, że coś naprawdę istnieje, lub też że nie istnieje, wypływają z przekonania o rzeczywistości zjawisk.

Są dwie prawdy: względna i ostateczna. To, czego doświadczamy w tej chwili, co się nam jawi pod postacią zjawisk, jest prawdą względną. Natomiast prawda ostateczna jest nie tylko tym, co nam się wydaje, że jest, ale jest tym, co jest naprawdę, jest istotą tego, co jest.

Według realistów, zarówno obiekt, jak i jego świadomość posiadają prawdziwe istnienie. Jednak znajdują się w bardzo trudnej pozycji, ponieważ nie ma dowodu, który potwierdzałby ich twierdzenie, podczas gdy łatwo je obalić.

Wiedząc, że natura doświadczenia jest podobna do snu i niezwykle giętka, możemy przekształcić depresję w szczęście, strach w odwagę, gniew w miłość, beznadzieję w wiarę, a rozproszenie w przytomność umysłu. To, co niezdrowe, możemy przemienić w zdrowe. Ciemność zamienić w światło. To, co ograniczone i trwałe, przemienić możemy w otwarte i przestrzenne.

Współczesny świat wymaga od nas zaakceptowania jedności rodzaju ludzkiego. Dawniej izolowane wspólnoty mogły sobie pozwolić na myślenie, że każda z nich jest z zasady odrębna Niektóre mogły nawet istnieć w zupełnej izolacji. Dziś jednak wszystko, co się dzieje w jednym regionie, może mięć wpływ na inne regiony. W tej naszej nowej współzależności własne interesy łączą się z interesami innych.